Potansiyel bir tehlikeye hızlı ve efektif cevap verebilmek için beyin geçmişin acı veren deneyimlerini hafızaya kaydeder.
Böyle bir deneyim yinelendiğinde beyin geçmişteki o ağrıyı hatırlar ve bu tehlikeye ağırlık verir. Ağrı sınırı aşağı indirilir ve ağrı daha şiddetli olarak algılanır, ağrıya karşı hassasiyet artar.
Kişi tam olarak ağrının belirdiği durumlar arasında bağlantı kurar, bilinçsiz olarak negatif bir beklenti içerisine girer ve noziseptik aktivite olmadan ağrıyı hissedebilir, bu duruma antisipasyon veya antisipatorik korkular denilir. Yalnızca ağrının belirmesine karşı duyulan korku dahi ağrının belirmesine neden olabilir (nosebo efekti).
Plasebo efektinin aksine, ağrının karşı konulamaz bir şekilde tekrar geleceğine dair içsel bir kanaat oluşur, bu da iyileşmeyi negatif olarak etkiler: Ağrı neredeyse davet edilmiştir. Negatif düşünceler bu durumda sinirler arası empuls oluşturmaktadır. Bu durum da bütünsel bir ağrı terapisi için önemli bir noktadır.
