ENZİM NEDİR?
Enzimler vücudun tüm metabolik faaliyetlerinde bulunur ve metabolizma için buji anlamına gelir. Besin maddelerini enerji ve hücre yapı taşlarına dönüştürürler, çevre toksinlerini elimine ederler, yaraları iyileştirirler ve bizi hastalıklara karşı başarı ile savunurlar. Enzimler olmadan ne vitaminler, mineraller ne de hormonlar görevlerini yapamazlar. Doğuştan veya daha sonra meydana gelmiş olan bir enzimin yokluğu bir çok hastalığın nedenidir.
Enzimleri farklı gruplara ayırabiliriz:
. Plasmaya ait enzimler (kanda bulunur)
. Hücrelere ait enzimler (kanda bulunmazlar)
. Ekskretorik enzimler (vücudun her hücrresi tarafından salgılanırlar)
Ayrıca altı farklı gruba daha ayrılırlar. Bazı enzimler bir çok gruba dahildirler.
Grup - Oksido-reduktazlar (sindirim enzimleri): Besin maddelerinin ayrıştırılmasına yardım ederler, bu sırada enerji oluşur.
Grup - Transferazlar (transpor enzimleri): Örneğin bir maddeyi bağırsaklardan kana taşımak gibi görevleri vardır.
Grup - Hidrolazlar (aynı şekilde sindirim enzimlerine dahildir): bunlar bileşenleri su yardımı ile ayrıştırırlar
Grup - Liyazlar: Kimyasal bileşenlerin moleküler yapılarının ayrıştırılmasında farklı rolleri vardır.
Grup - İzomerazlar : yalnızca yapıyı değiştirirler (mekansal düzenleme)
Grup - Ligazlar (yapıcı enzimler): küçük yapı taşlarından daha büyüklerini üretirler
ENZİMLERİN ETKİLEME YOLLARI
Enzimler proteinlerdir ve bedenin tüm süreçleri için buji görevi görürler. Enzimler olmadan karbonhidratların, proteinlerin, vitaminlerin, minerallerin ve yağların varlığı tamamen anlamsızdır. Gıdanın bileşenlerinin beden tarafından kullanılır olması ancak enzimler aracılığı ile mümkün olur. Enzimler aynı zamanda bedende oluşan iltihap süreçlerinin hem başlatılmasında hem durdurulmasında rol alan maddeler arasındaki dengeyi de sağlarlar. Denge bozulduğunda iltihap oluşur. Ana görevleri sindirimin idaresi ve hormonların üretimidir.
ENZİM EKSİKLİĞİ NASIL BELİRİR
Enzim eksikliği örneğin sindirim sorunlarına yol açar fakat daha ciddi hatta hayati tehlike içeren hastalıklara da sebebiyet verebilir. Pankreas önemli sindirim enzimleri üretir ve bunu ince bağırsağa boşaltır. Lipazlar yağları, peptidazlar proteinleri ve amilazlar karbonhidratları ayrıştırır. Bunlar eksildiğinde gıda sindirilemez.
Bir çok migren vakasının sebebi diaminoksidaz (dao) eksikliği oluyor. DAO yeterli miktarda bulunmadığında, histamin yıkımı yavaşlıyor, vücutta birikiyor ve bir çok şeyin yanı sıra migren ataklarının da nedeni oluyor.
İlerleyen yaş ile birlikte bedene ait enzimler azalıyor. Böylece yaraların daha yavaş iyileşmesi, yaşlılık lekeleri gibi bazı belirtiler oluşuyor. Protein parçalayan enzimler eksildiği için kolesterol plakları oluşuyor ve böylece damar kireçlenmesi dediğimiz sorunun riski artıyor.
ENZİM EKSİKLİĞİNDE OLUŞABİLECEK İNTOLERANSLAR
HİSTAMİN İNTOLERANS: Bir gıda hassasiyeti değil, histamin sindiriminde bir enzim eksikliğidir. Histamin gıda ile alınır ve vücutta üretilir. Histamin intoleransı olan insanlarda Diamin-oksidaz (DAO) denilen enzim yoktur ve bu nedenle histamin parçalanamaz. Histamin içeren gıdalar tüketildiğinde kaşıntı, şişkinlik, karın ağrısı, bulantı gibi alerji benzeri semptomlar oluşur.
LAKTOZ İNTOLERANS
Laktoz intoleransı olan insanlarda Laktaz enzimi yetersizdir. Laktaz enzimi süt şekerini glikoz ve galaktoza dönüştürür. Süt ve süt ürünleri tüketildiğinde karın ağrısı, şişkinlik ve ishal olur. Süt ürünlerinden kaçınılmalı ve kalsiyum örneğin koyu yeşil sebzelerin tüketiminden sağlanmalıdır.
FRUKTOZ İNTOLERANS
Genellikle kalıtlasdır ve Fruktoz-1-aldolaz enzimindeki eksiklikten kaynaklanır. Aynı şekilde bulantı, bitkinlik, şişkinlik, ishal ve karın ağrıları ile belirir. Basitçe hidrojen nefes testi ile kanıtlanabilir. Tedavisi için meyve şekerinden uzak durulan bir diyet uygulanır.
Not: semptomlar yalnızca özet olarak ele alınmıştır.
